با فوت و فن حرفه خياطي آشنا شويد
با فوت و فن حرفه خياطي آشنا شويد
با فوت و فن حرفه خياطي آشنا شويدخياط زنانه‌دوز محله رضاييه مي‌گويد: با اينكه هنر خياطي باهمه‌گيري كرونا از سكه افتاده است، اما مي‌توان با يك سرمايه مناسب اين حرفه را راه‌اندازي كرد.
ميترا صدر| شهرآرانيوز؛ بيش از آنكه حرفه يا شغل باشد، هنر است. در اين هنر صبر، علاقه و خلاقيت حرف اول را مي‌زند. كسي كه با قيچي و كاغذ گراف به‌سراغ پارچه مي‌رود و بعد از بُرش آن با نخ و سوزن و چرخ خياطي لباسي زيبا تحويل مشتري مي‌دهد. خياط محله رضاييه يكي از همان افرادي است كه از حدود ۱۳ سالگي با هنر خياطي آشنا مي‌شود و زير نظر استادان خياطي شاگردي مي‌كند تا فوت و فن كار را ياد بگيرد. هاشم بصيرت ۱۵ سال اخير را در همين محله رضاييه بوده و اينجا براي هم‌محلي‌ها خياطي مي‌كند. حالا خودش كارگاه خياطي كوچكي دارد و مستقل كار مي‌كند. زنانه‌دوز است و همسر و خواهرش همكاران او هستند و كار اندازه‌گيري را انجام مي‌دهند.
ناراحتي مادر؛ جرقه ورود به دنياي خياطي
روي تابلو كارگاه كوچكش نوشته شده است زنانه‌دوزي بصيرت، فضايي ۳۰ متري و كوچك كه به دو قسمت تقسيم شده است. ورودي را براي تحويل پارچه و انتخاب مدل لباس مشتري در نظر گرفتند و انتهاي مغازه، با ديوار پيش‌ساخته، فضايي براي اندازه‌گيري و پرو مهيا شده است. چهار چرخ خياطي وجود دارد كه هر كدام مخصوص يك كار است. ميز برش و اتو نيز در اينجا قرار دارد. هاشم بصيرت متولد ۱۳۶۰ در محله رضاييه بزرگ شده است. او از حدود ۱۳ سالگي با هنر خياطي آشنا مي‌شود.
هاشم آقا خاطره‌اي از دوران نوجواني‌اش دارد كه باعث شده به‌سراغ حرفه خياطي برود. مي‌گويد: در دوره نوجواني زياد دوچرخه‌سواري مي‌كردم و معمولا پاچه شلوارم به زنجير دوچرخه گير مي‌كرد و پاره مي‌شد و هربار مادرم مجبور بود آن را درست كند. آن موقع مثل امروز در همه خانه‌ها چرخ خياطي نبود و بيشتر مادر‌ها با دست رفوي لباس را انجام مي‌دادند. تكرار اين اتفاق و ناراحتي مادر باعث شد تا به‌سراغ يادگيري خياطي بروم. بعد از اتمام اول راهنمايي ترك تحصيل كردم و از سال ۷۳ به سراغ استادان قديمي خياطي در بولوار طبرسي رفتم. ابتدا زنانه‌دوزي را پيش مهدي فروتن استاد برادرم شروع كردم و دو سال آنجا شاگرد بودم، اما زنانه‌دوزي را دوست نداشتم. بعد سراغ حيدر نوروزي رفتم كه او هم از استادان قديمي بولوار طبرسي است و از او مردانه‌دوزي را ياد گرفتم. حدود ۱۰ سال، پيش ايشان بودم و كت وشلوار و پيراهن مردانه مي‌دوختم.
مدتي هم پيش اسماعيل هاشمي، استاد آقاي نوروزي كار كردم. هاشم آقا ۱۵ سال اخير را در محله رضاييه كاسب بوده و اينجا براي هم‌محلي‌ها خياطي مي‌كند. حالا خودش كارگاه كوچكي دارد و مستقل كار مي‌كند و زنانه‌دوز است. اندازه‌ها را همسر يا خواهرش مي‌گيرند.
درباره نحوه گرفتن جواز كسب از او سؤال مي‌كنم. مي‌گويد: خواهرم دوره‌هاي لازم را در فني و حرفه‌اي پشت سرگذاشت و مجوز به نام او ست و خودم كارت مباشرت دارم. روي برگه مجوز، به رنگ قرمز نوشته شده مباشر. هاشم آقا در اين باره توضيح مي‌دهد: به علت علاقه زيادم به اين حرفه اتحاديه صنف بانوان خياط كارت مباشرت را برايم صادر كرد. شرط اتحاديه اين بود كه آقايان اينجا رفت و آمد نداشته باشند و شاكي هم نداشته باشيم.
او شرط اول راه‌اندازي براي اين حرفه را علاقه مي‌داند و بعد كسب تجربه. هاشم آقا مي‌گويد: در سال‌هاي اخير آموزشگاه‌هاي زيادي در شهر خياطي را به علاقه‌مندان اين هنر آموزش مي‌دهند علاوه بر آن دوره‌هاي آموزشي خياطي در هنرستان و فني‌وحرفه‌اي نيز براي دانش‌آموزان وجود دارد. با اين همه اگر كسي مي‌خواهد با ظرافت‌هاي اين هنر آشنا شود. بايد حداقل يك‌سال پيش خياط‌هاي قديمي كار كند.
پيشرفت با ممارست و صبوري
او صبر، دقت و خلاقيت را از ويژگي‌هاي يك خياط موفق مي‌داند و معتقد است يك خياط خوب بايد آموزه‌هايش را به‌روز كند و پيش استادان مختلف آموزش ببيند و مهم‌ترين راه را براي پيشرفت، تمرين مي‌داند. او مي‌گويد: اگر كسي عاشق اين‌كار نباشد در آن دوام نمي‌آورد. اين‌كار نياز به صبر و دقت زيادي دارد. زمان كار به‌ويژه موقع بُرش پارچه، بايد تمام حواس و تمركز خياط بر روي پارچه باشد. هر پارچه قِلق خاص خودش را دارد و يك اشتباه كوچك در اندازه‌گيري مي‌تواند نتيجه كار را خراب كند. خلاقيت يكي ديگر از ويژگي‌هاي خياط است و بايد بتواند با توجه به تجربيات خود و با ديدن مشتري بهترين پارچه و طرح را براي او انتخاب كرده و الگوي مناسب را روي پارچه اجرا كند.
برخورد خوب با مشتري، بخش مهم ديگري در حرفه خياطي است كه بايد توسط خياط رعايت شود و هاشم‌آقا تأكيد زيادي روي آن دارد. او براي زدن جادكمه به سمت چرخ خياطي مخصوص اين‌كار مي‌رود. متر، صابون خياطي، نخ، سوزن، انگشت دانه، قيچي، چرخ‌هاي راسته‌دوزي، سردوز، پس‌دوز و جادكمه، اتو و ميز برش، جزو مهم‌ترين ابزار كار است.
راه‌اندازي خياطي با سرمايه اندك
بيشتر مشتري‌هاي او اهالي محله رضاييه و محلات اطرافش هستند. هاشم آقا مي‌گويد: يكي از امتيازات حرفه ما تبليغ از طريق مشتري است اگر كار خوب و تميزي به مشتري تحويل دهيم، هرجا برود كارمان را تبليغ مي‌كند. اما اگر لباس خراب شود، خودش ضدتبليغ است. هاشم آقا از برخورد مشتري‌ها زمان حساب و كتاب و پرداخت هزينه گله دارد و معتقد است زمان حساب و كتاب، مشتري‌ها دائم چانه مي‌زنند و تخفيف مي‌خواهند.
مي‌گويد: خياط وقت و سلامت جسمش را براي اين‌كار مي‌گذارد. از جمله مشكلاتي كه بيشتر خياط‌ها بعد از سال‌ها كار با آن روبه‌رو مي‌شوند ديسك كمر و گردن و ضعف چشم‌هاست كه البته در سال‌هاي اخير با به‌روز شدن تكنولوژي و چرخ‌هاي خياطي امروزي كه قيمت بيشتري دارند، مشكلات جسمي كمتر شده است. او درباره مقدار سرمايه اوليه براي شروع اين كار مي‌گويد: اين كار را مي‌توان با ۱۰ ميليون تومان هم راه انداخت.
لباس براي كدام مهماني؟
به اين راحتي كارم را از دست نمي‌دهم
كرونا بر روي كار خياط‌ها تأثير زيادي گذاشته است و باعث شده تا بيشتر خياط‌ها سراغ حرفه ديگري بروند. هاشم آقا مي‌گويد: اگر عاشق اين‌كار نبودم دوسال پيش جمع مي‌كردم و مي‌رفتم سراغ كار ديگري. براي رسيدن به اين جايگاه زحمت زيادي كشيده‌ام و دوست ندارم آن را به‌راحتي از دست بدهم. كرونا باعث شد تا مهماني و دورهمي كمتر شود. مجالس عروسي و عزا تعطيل شد و مردم به دوري و دوستي عادت كرده‌اند. ديگر نيازي به لباس ندارند. از طرفي با افزايش قيمت پارچه در سال‌هاي اخير ديگر كسي حاضر نيست براي دوخت يك دست مانتو و شلوار يك ميليون تومان پول پارچه بدهد و تازه دستمزد خياط هم داشته باشد علاوه بر اينكه ديگر پارچه‌ها كيفيت قديم را هم ندارند. تا پيش از كرونا و با آمدن هر مناسبتي مشتري داشتيم، اما حالا بايد براي عيد نوروز منتظر مشتري‌هاي اندك باقي‌مانده بمانيم و كار‌هاي تعميري انجام دهيم تا چرخ زندگي بچرخد.
برچسب: ،