متهم اصلي مشكلات بورس را بشناسيد
وضعيت امروز بازار سرمايه تحت تاثير دورنماي سياسي، دورنماي اقتصادي، بي‌تصميمي در دولت، بالا رفتن غيرمعقول نرخ بهره، تورم و نحوه برخورد دولت با كسري بودجه خود است.
به گزارش صداي بورس، وضعيت امروز بازار سرمايه تحت تاثير دورنماي سياسي، دورنماي اقتصادي، بي‌تصميمي در دولت، بالا رفتن غيرمعقول نرخ بهره، تورم و نحوه برخورد دولت با كسري بودجه خود است كه در گفت‌گويي داريوش روزبهانه، نايب رئيس هيات مديره كارگزاري بانك خاورميانه به بررسي اين موارد يعني مهمترين چالش‌هاي بازار سرمايه پرداخته است. همچنين در اين گفت‌وگو جايگاه صنعت كارگزاري در بازار سرمايه ايران، آينده آن، خدمات كارگزاري بانك خاورميانه، شرايط صندوق‌هاي كارگزاري بانك خاورميانه و... را مورد واكاوي قرار داديم.
* درواقع صنعت كارگزاري جايگاه رقابتي شركت‌ها را تعيين مي‌كند. با اين وجود امروز صنعت كارگزاري در چه جايگاهي قرار دارد؟
بله؛ ماهيت صنعت كارگزاري جايگاه رقابتي شركت‌ها را تعيين مي‌كند و از ابتدا استراتژي شركت كارگزاري بانك خاورميانه تبديل شدن به شركت نهادي بوده است. بنابراين تمايل كمتري در ورود به حوزه‌هاي ريتيل و خرده فروشي خدمات داشته است تا اينكه در سال‌هاي اخير اين موضوع را هم در دستور كار خود قرار داده است. از نظر رده بندي هميشه سعي در اين بوده است كه نيم نگاهي به رده بندي عمومي بازار داشته باشد ولي حساسيت خاصي نسبت به آن وجود نداشته است بلكه تمام تمركز شركت روي اين بوده كه بتوانيم در زنجيره ارزش بانك خاورميانه نقش مثبتي را ايفا كنيم. درواقع كارگزاري بانك خاورميانه نقش دوگانه‌اي هم در بازار سرمايه داشته و بايد تمام محصولاتي كه شركت كارگزاري از آن انتظار مي‌رود را ارائه مي‌داده و هم به ترتيبي رفتار سازماني خود و استراتژي خود را تنظيم مي‌كرد تا ارتباط بانك خاورميانه را به عنوان بانكي شناخته شده از نظر رنكينگ بانكي و سود عملياتي با ثبات و پايداري كه دارد، حفظ كند. بنابراين؛ اين نقش براي شركت پررنگ‌تر بوده تا اينكه به عنوان رقيب شركت‌هاي كارگزاري كه محصولات خود را ارائه مي‌دهند، به بخش ريتيل متمركز باشد.
مطالعه بيشتر: ساخت تار غرب تهران
* كارگزاري بانك خاورميانه چه خدماتي ارائه مي‌دهد؟
درواقع تمام خدماتي كه از يك كارگزاري انتظار مي‌رود را كارگزاري بانك خاورميانه ارائه مي‌دهد. ارائه معاملات آنلاين، عرضه و پذيرش شركت‌ها و مشاوره در اين زمينه، كارهاي تحقيقاتي مربوط به تحليل شركت‌ها، ارائه اطلاعات و تحليل‌هاي فاندامنتال به مشتريان در سايت، معاملات غيرآنلاين به صورت نهادي و همينطور مديريت صندوق‌ها بخش عمده‌اي از فعاليت‌هاي شركت بوده است.
* وضعيت صندوق افق درآمد ثابت و افق روشن در يك سال گذشته چگونه بوده است؟
صندوق افق از نظر دارايي تحت مديريت از ابتداي ايجاد تا كنون مبلغي حدود ۵ تا ۶ همت را شامل شده و به تازگي مجوز ۶ تا ۷ همت را هم گرفته است. شركت برنامه دارد تا پايان امسال تا ۱۰ همت را هم تارگت كند البته كه ماهيت صندوق فيكس بوده و از نقطه نظر نرخ هم در دوره‌هايي اگر برترين صندوق كشور از نظر بازده موثر نباشد، جزو پنج صندوق برتر با توجه به دارايي تحت مديريتي بوده است. با توجه به دارايي تحت مديريت و نرخ موثري كه كارگزاري بانك خاورميانه مي‌سازد به تازگي نرخي كه براي بازده موثر اعلام كرديم بالاتر از ۳۳ درصد بود و با تحولاتي هم كه اخيرا در بازار با اوراق ثابت ايجاد كرديم، مجبوريم ساختاري در عناصر داشته باشيم تا نرخ‌هاي بالاتري را در رقابت با ساير صندوق‌هاي فيكس توليد كنيم. درمورد افق روشن هم كه صندوق سهامي است، حدود ۳۰۰ ميليارد تومان دارايي تحت مديريت داشته ولي سياست و استراتژي آن پيگيري شاخص بوده است. با وجود اينكه به طور رسمي صندوق شاخصي نيست اما استراتژي اين بوده كه تا حدودي بتواند حول بازده شاخص بورس تهران حركت كند.
* ارزيابي شما از آينده صنعت كارگزاري چيست؟
درواقع نهادهاي مالي با نرخ فعاليت مي‌كنند و به مشتريان خود قول مي‌دهند تا نرخ بازده مشخصي را براي آنها محقق كنند. در حال حاضر نرخ‌هاي تامين مالي به صورت مستقيم افزايش پيدا كرده است و نكته تعجب‌آور اين است كه مديراني كه براي تامين مالي به كارگزاري مراجعه مي‌كنند، هر نرخ بالايي به آنها ارائه شود، مي‌پذيرند. علت اين است كه خودشان را از تله‌هاي مالي براي خريد مواد اوليه و هر نياز ديگري كه دارند، نجات دهند ولي زماني كه متوسط مارجين كمپاني‌هاي ايران به زور ۱۰ يا ۱۵ درصد را مي‌سازد و نرخ تامين مالي آنها به حوالي ۴۶ درصد رسيده، آينده خوبي را براي بازار سرمايه رقم نمي‌زند و به نظر مي‌رسد بايد از اينجا هدايت مشكلات را به دست گرفت.
* همين نرخ تامين سرمايه‌ها را دچار مشكل كرده...
دقيقا؛ به اين دليل كه تامين مالي و انتشار اوراق را سال گذشته روي ميانگين ۳۲ درصد وارد صندوق‌ها و سبدهاي خود كردند اما در حال حاضر نرخ‌ها ديگر جذابيت نرخ‌هاي قبلي را ندارد. بنابراين هزينه‌اي را به شركت‌هاي تامين سرمايه و از جمله كارگزاري‌ها وارد كرده است. درواقع متوسط معاملات از ۲۳ هزار ميليارد تومان در روز به ۱۵ هزار ميليارد تومان در روز رسيده و در حال حاضر به سختي به ۳ هزار ميليارد تومان رسيده است؛ در اين فاصله شركت‌هاي كارگزاري تجهيز شدند، منابع انساني استخدام كرده و خود را توسعه دادند با اين نگاه كه گمان مي‌كردند سال ۱۳۹۹ مرحله جديدي براي كارگزاري‌هاست و در سال جاري نهادهاي مالي به ترتيب آنهايي كه در خط مقدم هستند و خاكريزهاي بعدي به صورت دومينو وار تحت تاثير قرار خواهند داد و اگر بانك را از اين تصوير خارج كنيم، شركت‌هاي سبدگردان، تامين سرمايه و كارگزاري‌ها حاشيه‌هاي سود خود را از دست مي‌دهند.
* اين روزها بازار سرمايه با مشكلات زيادي مواجه شده است، به نظر شما مهمترين چالش‌هاي اين بازار چيست؟
در حقيقت نمي‌توان فهرستي از مشكلات اعلام كرد اما در سال‌هاي اخير و به ويژه از خرداد ۱۳۹۹ به بعد باتوجه به سياست‌هاي دولت قبل مبني بر اينكه گروه‌هاي مردم را جذب بازار سرمايه كند، اين دورنما را نشان داد كه مشاركت‌هاي عمومي از طريق بازار سرمايه امكان پذير است و آن فاجعه شكل گرفت؛ پس از آن هم تاكنون فضايي كه بر بازار سرمايه ايران حاكم شده را مي‌توان با چند متغير بيان كرد. به نظر مي‌رسد بنيادي‌ترين آن اشتباهاتي است كه بر روي اداره بازار بدهي در ايران اتفاق افتاده است. حركت‌هاي بانك مركزي، بالا بردن ناگهاني نرخ بهره ۳۰ درصدي كه در اواخر سال قبل شاهد بوديم كه به نظر مي‌رسد نرخ تامين مالي شركتي و دولتي از رنج‌هاي خطرناكي عبور مي‌كند كه در تناقض با وضعيت بازار سرمايه است. دورنماي سياسي، دورنماي اقتصادي، بي تصميمي در دولت و تلاش آن براي تثبيت همه چيز از جمله نرخ دلارنيمايي و نرخ‌هاي محصولات شركت‌هايي كه در بورس روي تابلو هستند، از يك سو و بالا رفتن غيرمعقول نرخ بهره كه تابع تورم و سياست‌هاي پولي دولت است و نحوه برخورد دولت با كسري بودجه خود شاه بيت وضعيت امروز بازار سرمايه است. بنابراين اگر قرار باشد مشكلات بازار سرمايه حل شود به طور معقول بايد از اينجا شروع شود. خطرناك‌ترين وضعيتي كه در حال حاضر وجود دارد، نرخ تامين مالي شركتي و نرخ‌هاي اخزايي است كه امروز با آن مواجه هستيم كه در جلسات داخلي وقتي راجع به آن صحبت مي‌شود، افقي براي آن در نظر گرفته شده است و اگر با همين راهبرد بازار بدهي و سياست پولي دولت پيش رود، سال بسيار سختي را براي بازار سرمايه پيش بيني مي‌كنيم.
برچسب: ،